Graduate czy undergraduate?

Obecnie w całej Wielkiej Brytanii jest ponad 30 szkół medycznych. Znaczna większość z nich oferuje program typu undergraduate, trwający 5 lat. Na te studia mogą aplikować kandydaci, którzy spełniają wymagania maturalne. Przy aplikacji na program undergraduate, zdaje się UKCAT lub BMAT (zależy od wybranej uczelni).

Program typu graduate jest przeznaczony dla osób, które ukończyły już studia wyższe, minimum na poziomie licencjackim. Przy takiej aplikacji należy zdać GAMSAT oraz wykazać wysokie oceny z ukończonego kierunku. Studia w tym przypadku trwają 4 lata. Tutaj należy dodać, że implikacje finansowe studiowania medycyny jako drugiego kierunku są o wiele cięższe do przejścia, jako że nie możemy ubiegać się o pełną pożyczkę na opłacenie czesnego. Dodatkowo konkurencja przy aplikacji na program typu graduate jest o wiele większa, gdyż tylko kilka uczelni oferuje studia tego typu oraz ilość miejsc przeważnie nie przekracza 50 osób.

Warto dodać, że nawet jeśli ktoś ukończył już studia, może aplikować na program typu undergraduate (pamiętając jednak, że nie będzie miał możliwości starania się o pożyczkę na czesne).

Kiedy zacząć aplikację?

Dokładny opis przygotowań będziesz mógł/mogła zobaczyć w kilku kolejnych artykułach, jednak jako słowo wstępu, oraz niejaki ‘budzik’ warto wspomnieć, że przygotowania do aplikacji na medycynę warto zacząć jak najprędzej. 

Jeśli marzysz o rozpoczęciu studiów medycznych zaraz po skończeniu liceum i zdaniu matury, to przygotowania do Twojej aplikacji powinny być zakończone najpóźniej przy końcu 2 klasy.

A co po studiach?

Jak już zostało wspomniane wcześniej, studia trwają 4/5 lat (graduate/undergraduate). Kolejne etapy wybranej przez Ciebie ścieżki, to:

Staż

Po studiach odbywa się 2-letni staż (płatny), pracując jako Foundation Doctor (Junior Doctor). W tym czasie zdobywasz doświadczenie w szpitalu, pod czujnym okiem starszych kolegów. Oddział zmienia się co kilka miesięcy, a więc będzie okazja ‘posmakowania’ różnych dziedzin medycyny. To, co będziesz robić potem, zależy od Ciebie. Najkrótsza specjalizacja to General Practitioner (tzw. GP), czyli lekarz rodzinny – 3 lata po ukończeniu stażu. Wszystkie inne specjalizacje to co najmniej 5 – 8 lat.

Aplikacja na staż

Warto dodać, że na staż aplikuje się podczas roku akademickiego, w jakim kończymy studia. A więc undergraduate – piąty rok; graduate – czwarty rok. Wybieramy przy tym kilka potencjalnych miejsc w UK, gdzie chcielibyśmy odbyć staż. To, skąd dostaniemy oferty pracy zależy od swego rodzaju konkurencji. Polega ona na tym, że brane są tu pod uwagę nasze wyniki naukowe, dodatkowe osiągnięcia, publikacje, a w dużej mierze wynik Situational Judgment Test (STJ), o którym przeczytać będziesz mógł/mogła nieco później, a który obecnie stał się niemalże uniwersalnym testem mierzącym duży ułamek kompetencji studenta czy lekarza na każdym szczeblu kariery zawodowej. Potem jest to wszystko punktowane i oferty stażu są rozdawane kandydatom z największą/większą ilością punktów. Największa konkurencja jest w Londynie.

Pomimo konkurencji niespotykane jest to, by jakiś student nie otrzymał żadnej oferty pracy (chyba, że sam wszystkie odrzuci). Jest to spowodowane tym, że lekarz, jak i wszystkie inne zawody służby zdrowia są wciąż zawodami, w których brakuje personelu.

Na tym etapie jest jeszcze wcześnie, by o tym mówić, ale warto znać chociaż podstawowe informacje o tym, co stanie się z aplikantem po studiach (może się to również przydać na rozmowie kwalifikacyjnej na studia medyczne!)

Studia kończy się otrzymując prowizoryczną licencję lekarską od General Medical Council (GMC), czyli taki angielski odpowiednik polskiej Izby Lekarskiej. Stajemy się w ten sposób Foundation 1 Doctor (FY1), a więc zaczynamy staż. Pełną licencję lekarską otrzymujemy po ukończeniu roku jako FY1. Potem zaczynamy rok jako FY2, a więc jesteśmy trochę bardziej doświadczeni, lecz ciągle pracujemy w trybie rotacyjnym (różne oddziały czy placówki). W tym roku podejmujemy decyzję co dalej. Wtedy również zaczyna się kolejny etap konkurencji.

Wybór specjalizacji

Specjalizacje, na które względnie łatwo się dostać z powodu dużego niedoboru lekarzy to: medycyna ratunkowa, rodzinna, psychiatria oraz geriatria. Najtrudniej dostać się za to na: chirurgię ortopedyczną, plastyczną oraz kardiologiczną, neurochirurgię; medycynę zdrowia seksualnego i reprodukcyjnego.

Godziny pracy i zarobki

Według strony British Medical Association (BMA), taka unia pracy dla lekarzy,  jako młody lekarz (FY1) zarobimy około £26,614 rocznie. Wypłata wzrośnie nieco podczas drugiego roku stażu (FY2), gdzie zarobić można £30,805 rocznie. Pozostałe lata zależą od wybranej ścieżki zawodowej. Jest to kwota od £36,461 (na początku specjalizacji) do £103,409 rocznie (w zależności od doświadczenia i lat służby). Jest to oczywiście sektor publiczny, bo w nim należy pracować, chcąc wspinać się po szczeblach lekarskiej kariery.

Można sobie oczywiście dorabiać w sektorze prywatnym czy biorąc dodatkowe zmiany w szpitalach. 

Godziny pracy dla lekarzy i innych pracowników służby zdrowia to oczywiście zmiany w systemie 24/7. Godziny pracy zależą od danego szpitala czy też placówki zdrowotnej. Przeważnie jest to system zmianowy, gdzie od czasu do czasu pracujemy również na nocne dyżury (zwłaszcza jako młodzi lekarze!). Liczba godzin pracy w tygodniu to +/- 50. Należy jednak pamiętać, że podczas dyżuru mogą spotkać nas nieoczekiwane wydarzenia lub możemy być tak przytłoczeni nadmiarem pracy, że często będziemy pracować więcej niż 50 godzin w tygodniu.

Po ukończeniu specjalizacji, można pracować na pół etatu lub tylko prywatnie.

Obecna sytuacja z robieniem specjalizacji jest w trakcie dyskusji. Młodzi lekarze i BMA domagają się możliwości mniej restrykcji co do wymiaru pracy w trakcie specjalizacji (możliwość dłuższego treningu w trybie part-time), oraz większej elastyczności co do możliwych przerw w zrobieniu specjalizacji jak i również zmianie specjalizacji. 

Bezdyskusyjnie, największą elastycznością cieszy się zawód lekarza medycyny rodzinnej, gdzie lekarze mają wybór pracy na pół etatu, samozatrudnieniu, a nawet możliwość prowadzenia własnej przychodni.

Na tym zakończmy wywody na temat faktów dotyczących dalekiej przyszłości. Teraz, sprawdźmy, jakie są niekonwencjonalne sposoby dostania się na studia medyczne w Wielkiej Brytanii – może okaże się, że jeden z nich jest idealnym rozwiązaniem dla Ciebie?